nie ma sprawy
  • nie ma

    3.05.2022
    3.05.2022

    Dzień dobry!

    Czy zamiast "nie ma mnie/nie ma ciebie/nie ma jego/nie ma jej (etc.) w domu" mogę powiedzieć: "nie jestem/nie jesteś/on nie jest/ona nie jest (etc.) w domu"? Dalczego z jednej strony mówimy np. "nie ma go tam", ale "on nie jest niebieski"? Czy w Państwa opinii forma "nie jest" wyprze za jakiś czas formę "nie ma"?

  • wyłącznie nie ma
    30.03.2010
    30.03.2010
    Interesuje mnie niema. Z tego, co wiem, w przeszłości preferowano pisownię łączną, kiedy używano jej w znaczeniu: ‘nie pojawia się, nie występuje’, np.: „Niema głupich”, „Niema mowy”. Jak rozumiem, kiedy używamy ma w formie czasownika, musi on być pisany z nie rozdzielnie, np. „Jan nie ma w ręku pióra”. A zatem – należy raczej pisać łącznie czy rozdzielnie? Czy można pisać niema, nie naruszając zasad ortografii? A może taka forma jest preferowana dla wyrażenia ‘niewystępowania czegoś’?
  • (…) nie ma tak, że dobrze albo że niedobrze
    14.03.2019
    14.03.2019
    W jednym z popularnych w Polsce filmów na pytanie jednej z postaci Jak to jest być skrybą, dobrze? pada odpowiedź Wie pan, moim zdaniem nie ma tak, że dobrze albo że niedobrze.
    Fani tegoż filmu są podzieleni w sprawie zapisu tej odpowiedzi – jedni twierdzą, iż powinno się pisać niedobrze, a drudzy, że nie dobrze. Pytanie brzmi – jaki jest poprawny zapis partykuły nie w kontekście zadanego pytania w słowie niedobrze? Nie powinno być razem czy osobno?
  • nie mieć zielonego pojęcia
    18.06.2007
    18.06.2007
    Szanowni Państwo!
    Chciałabym się dowiedzieć, co oznacza i jaką ma etymologię przymiotnik zielony w wyrażeniu nie mieć zielonego pojęcia. Z góry dziękuje i serdecznie pozdrawiam.
  • nie i już!
    15.02.2015
    15.02.2015
    Dzień dobry,
    spotkałem się gdzieś na portalu społecznościowym z określeniem nieheteroseksualny. Zżera mnie ciekawość czy istnieje w języku polskim takie słowo, a jeśli istnieje, to co oznacza (niestety sam nie poradziłem sobie z odpowiedzią na to pytanie ze 100% pewnością)? W przypadku jeśli jednak nie istnieje takie słowo w języku polskim, a jest to pewnego rodzaju słowotwórstwo, chciałbym wiedzieć jak się mają do tego heteroseksualny i homoseksualny. Jeśli to możliwe, proszę o odpowiedź.
  • nie tyle…, co…

    1.10.2007
    1.10.2007

    Dzień dobry Państwu!

    Mam małe pytanie. Czy używając w zdaniu nie tyle, zawsze trzeba później zastosować ile, czy może to być co? Słownik poprawnej polszczyzny podaje, że nie tyle…, co… jest niepoprawne, natomiast 4-tomowy słownik języka polskiego dopuszcza tę formę. Jak jest naprawdę i czy obie te wersje różnią się czymś zasadniczym?

    Kłaniam się,

    Andrzej Nowakowski

  • nie z czasownikami
    12.04.2012
    12.04.2012
    Witam.
    Ostatnio zasłyszałem opinię, że w języku pisanym uważa się teraz za poprawne łączenie nie- z czasownikami. Zdaję sobie sprawę, iż język nie pozostał w swojej pierwotnej postaci po dziś dzień, ale taki pomysł wydaje mi się równie absurdalny, jak propozycje „wyrzucenia” CH na rzecz H – ażeby się wszystkim, którym się nie chce zastanowić nad pisownią, żyło łatwiej.
    Czy Państwu wiadomo coś na ten temat? Ja nic o tym wcześniej „niesłyszałem…”.
    Pozdrawiam!
  • Nie jest ważne(,) skąd dokąd
    9.05.2017
    9.05.2017
    Szanowny Panie Doktorze,
    dziękuję za poradę dot. zdania Nie jest ważne(,) skąd dokąd. Zastanawiam się jednak, czy obaj myśleliśmy o konstrukcji tego samego rodzaju. Pańskie zalecenie brzmi tak, jakby chodziło o wypowiedzenie typu Nie jest ważne skąd, dokąd, gdzie, jak i dlaczego. Ja zaś myślałem o elipsie wypowiedzi w rodzaju Nie jest ważne, skąd dokąd się idzie. Ważne, którędy się idzie. Czy i w tym wypadku można mówić o niedostatecznej samodzielności fragmentu skąd dokąd?
    Czytelnik
  • nie zasypiać gruszek w popiele
    14.03.2003
    14.03.2003
    Szanowni Państwo,
    od długiego czasu nurtuje mnie pochodzenie powiedzenia nie zasypiać gruszek w popiele. Jakkolwiek jego znaczenie jest powszechnie znane, to jednak skąd w nim słowo zasypiać? Od spania? Czy zasypiać można uważać za jakąś wcześniejszą formę usypiać? A może od zasypywania, co sugeruje moja znajoma, uważając, że w wersji współczesnej powiedzenie to brzmi nie zasypywać gruszek w popiele.
    Serdecznie pozdrawiam,
    Anna
  • nie z imiesłowami – chyba po raz setny
    16.06.2004
    16.06.2004
    Witam!
    Chciałam zapytać o pisownię słowa nie zaliczanych. Wydaje mi się, że zgodnie z reformą z 9 grudnia 1997 partykułę nie z imiesłowami przymiotnikowymi piszemy zawsze łącznie, ale zdecydowanie częściej widzę pisownię rozłączną. Wystarczy wpisać to słowo w wyszukiwarce Google. Nie zaliczanych ma ponad 14 tys. trafień, zaś niezaliczanych jedynie ponad 600.
    Z góry dziękuję za pomoc,
    HaNkA
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego